« Назад
Крохкасць красы
"Вішнёвы сад" у Музычным тэатрыі Гэтую пастаноўку чакалі. Бо прэм’еры арыгінальных балетаў у двухмільённым Мінску здараюцца, на жаль, не часта. Яшчэ радзей малады творца мае магчымасць працаваць з прафесійнай трупай. Што ў новай рабоце тэатра і самога Мікеля вабіць і абнадзейвае? Найперш смеласць у выбары назвы і сюжэта. Агульнавядома: Чэхава ўвасабляць складана, нават у драматычным тэатры. Няўдачы здараюцца часцей, чым поспехі. Мо таму, што тканіна п’ес зменлівая, няўлоўная, імпрэсіяністычная? Да "Чайкі" звяртаюцца актыўней: згадаем балеты, пастаўленыя Маяй Плісецкай і Барысам Эйфманам. "Вішнёвы сад" у танцы, здаецца, і не ўвасабляўся. Быў, праўда, у купалаўцаў пластычны спектакль "С.В.", дзе не вымаўлялася ні слова. Найбольш уражвае ў новай пастаноўцы менавіта вобраз саду. Ён — і тэрыторыя маленства, дзе жывуць лепшыя ўспаміны, і запаветная мара, і адначасова сімвал радзімы. Шматгранны вобраз мае візуальна-сцэнаграфічны складнік (калі кроны дрэў набываюць розныя адценні: ружовы — тумановым ранкам, залацісты — у промнях сонца, бэзавы — у прыцемках). І пластычны, дзе фантазія пастаноўшчыка разгарнулася як мае быць. Дрэвы вішань набылі душу і аблічча маладых дзяўчат. Іх лірычная, трапяткая грацыя стварае атмасферу радасці, пяшчоты, закаханасці. Моцнае пачуццё пакідае пластыка, прыдуманая Мікелем у 2-й дзеі, калі дрэвы, умоўна кажучы, ператвараюцца ў дровы. Замест вытанчаных галін — жахлівыя абрубкі. Магутна! З разгалінаванай сістэмы чэхаўскіх вобразаў Мікель як лібрэтыст выбраў асобныя. Іх хапіла, каб прастора балета не падавалася пустой. Асноўны канфлікт спектакля — Ранеўская (разам з яе атачэннем) і дзялок Лапахін, які купляе маёнтак і сад, а потым яго амаль цалкам нішчыць. Вобраз гераіні вырашаны арыгінальна: іх некалькі — маленькая дзяўчынка, падлетак, потым дарослая жанчына (Вікторыя Каралёва). І для кожнай сад дарагі, з ім звязаны лепшыя імгненні. Узрушае экспрэсіўны фінальны маналог Ранеўскай, яго харэограф паставіў на музыку Свірыдава. У ім душэўнае ўзрушэнне, трагічны злом, эмацыйнае пераасэнсаванне папярэдняга жыцця. У партыі Лапахіна (Аляксандр Місіюк) шмат ірваных рухаў, фарсавай пластыкі, што адлюстроўвае адсутнасць гармоніі, душэўнага высакародства. Персанаж паўстае прагматычным, у нечым бяздушным, але цалкам сучасным героем. Кажучы цяперашняй мовай, ён — інвестар, які прыходзіць, каб на месцы прыватнага сектара пабудаваць гмахі, на месцы паэтычнай вёсачкі — завод. І яго не цікавяць пачуцці жыхароў, сіратлівасць, якую яны адчуваюць, развітваючыся з роднымі мясцінамі. Любоўная лінія ў "Вішнёвым садзе" прадстаўлена маладой парай — Аняй (Алена Германовіч) і Пецем (Уладзіслаў Пазлевіч), для іх харэограф прыдумаў рамантычныя дуэты з мноствам падтрымак. Астатнія персанажы ўспрымаюцца хутчэй як фон, на якім разгортваецца драма. Яркім і запамінальным атрымаўся Фірс, яго, як і ў Чэхава, ад’язджаючы, забываюць у маёнтку высакародныя насельнікі. Новы балет пра тое, што краса — прыроды і чалавечай душы — вельмі крохкая. І безабаронная. І трэба мець душэўныя сілы, прыкладаць шмат намаганняў, каб яе захаваць і ўратаваць. Наконт магчымых удасканаленняў спектакля. У першай дзеі ёсць моманты, калі не надта разумееш, хто тут хто. Значыць, некаторым персанажам не хапае індывідуальнасці. Ёсць эпізоды, калі балетмайстар нібыта саромеецца сваёй фантазіі. Бо ўласна танцавальныя моманты цікавей і глыбей па сэнсе, чым пантамімна-ігравыя. Другая дзея пакідае больш моцнае ўражанне. І таму, што канфлікт дасягае свайго апагею, і таму, што арыгінальнай музыкі Алега Хадоскі тут непараўнальна больш, чым у дзеі першай. Музычная аснова балета — яго сачыненні, творы Свірыдава, фрагмент з оперы "Яўген Анегін". Ідэальна, калі музыка для спектакля пішацца спецыяльна для праекта, але наіўна разлічваць на тое ў дыпломнай працы. Увогуле пастаноўка "Вішнёвага саду" ў Музычным — бясспрэчны поспех і маладога пастаноўшчыка, і самога тэатра, які не пабаяўся рызыкнуць. Варта спадзявацца, што супрацоўніцтва будзе доўжыцца і новыя спектаклі Сяргея Мікеля мы яшчэ пабачым на гэтай сцэне. Бо існуе велізарная патрэба ў арыгінальных творах. І гэтую прагу складана наталіць. Таццяна Мушынская |
тел.: (017) 275-81-26
220030, г. Минск, ул. Мясникова, 44
Свидетельство о государственной регистрации № 100744263 от 18 февраля 2009г., УНП 100744263
Исключительные права на материалы, размещенные на Интернет-сайте Белорусского государственного академического музыкального театра (www.musicaltheatre.by), в соответствии с законодательством об авторском праве и смежных правах Республики Беларусь, принадлежат Учреждению “Заслуженный коллектив Республики Беларусь “Белорусский государственный академический музыкальный театр” и не подлежат использованию в какой бы то ни было форме без письменного разрешения правообладателя. По вопросам использования материалов, размещенных на сайте, обращаться на e-mail: marketing@musicaltheatre.by