Гледачы пазнаёміліся з новай работай Беларускага тэатра музычнай камедыі – спектаклем "Судная гадзіна" (лібрэта А. Макаёнка і А. Вольскага па п'есе А. Макаёнка "Трыбунал". Упершыню на сцэне тэатра – гераічная музычная камедыя. Прыкметы гэтага жанру праявіліся ва ўсім: у музыцы, у рэжысуры, у сцэнаграфіі, у акцёрскіх работах.

– Спектакль гэты мы прысвяцілі саракагоддзю вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, – гаворыць музычны кіраўнік і дырыжор Анатоль Лапуноў. – Увесь калектыў працаваў з вялікай цікавасцю, з захапленнем і творчым уздымам. 

Для кампазітара Рыгора Суруса гэта другая вялікая работа ў тэатры музычнай камедыі. Першай была народная музычная камедыя "Несцерка". Гэты спектакль на Усесаюзным аглядзе-конкурсе музычных спектакляў стаў лаўрэатам. 

– Перада мной стаяла складаная задача, – гаворыць кампазітар Р. Сурус, – хацелася музычнымі сродкамі падкрэсліць значныя ідэі п'есы А. Макаёнка. У партытуры некалькі музычных ліній: гераічная, лірычная, камічная. 

Цёпла выкарыстоўваючы народныя інтанацыі, абрысоўвае кампазітар вобразы герояў, народа. Музычная характарыстыка Радзімы ўражвае сваёй пранікнёнасцю, маштабнасцю – у яе аснове беларуская народная песня "Перапёлачка". Кантрастная музыка, якая малюе вобразы ворагаў, – халодная, жорсткая, злавесная. Кампазітар аркестровымі фарбамі дасягае гратэску, сарказму. Мовай музыкі выказвае нянавісць і гнеў народа. Рэжысёр-пастаноўшчык Барыс Утораў перш за ўсё дабіваўся жыццёвай праўды, глыбіні і маштабнасці ўвасаблення галоўнай тэмы спектакля: тэмы любві да Радзімы. 

– Мы хацелі рассунуць рамкі падзеі, што адбылася ў адной сям'і. У гэтым дапамагае сцэнаграфія заслужанага дзеяча мастацтваў рэспублікі мастака Барыса Герлавана, – расказвае рэжысёр Б. Утораў. – На сцэне ўсё абагулена, сцены хаты адсутнічаюць. Тэма аднаго лёсу вырасла ў тэму сілы духу народнага, у тэму патрыятызму, у тэму Радзімы.

Цікавыя акцёрскія работы. Заслужаная артыстка РСФСР Н. Равінская, якая іграе ролю Паліны, разумее, што яе гераіня не проста адзінкавы вобраз, а адасабленне тысяч жанчын-патрыётак. Хацелася ў адзіным сплаве музыкі і пластыкі на сцэне дабіцца прастаты і жыццёвай праўды.

Выканаўца ролі Цярэшкі Калабка заслужаны артыст БССР Вячаслаў Фаменка таксама лічыць, што вобраз яго героя збіральны: у ім, нібы ў кроплі вады, адлюстраваўся лёс многіх савецкіх патрыётаў у гады вайны. Усе выканаўцы ствараюць адзіны ансамбль.

Кампазітару, рэжысёру і ўсяму творчаму калектыву ўдалося "пералажэнне" драматычнага матэрыялу на музычную аснову. Упершыню драматургія А. Макаёнка атрымала ўвасабленне на музычнай сцэне.

А. ГУРЧАНКОЎ.
Вячэрні Мінск. – 1984. – 14 чэрв.